S2 E01 Mateusz Balcerowicz – Woda wymaga szacunku
Mateusz Balcerowicz - w styczniu 2024 r. został powołany na stanowisko zastępcy prezesa Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie ds. Ochrony przed Powodzią i Suszą. Wcześniej pracował jako dyrektor Departamentu Innowacji w Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa (KOWR), dyrektor Departamentu Zasobów Wodnych w Ministerstwie Środowiska, zastępca dyrektora Departamentu Współpracy Międzynarodowej w Ministerstwie Infrastruktury oraz w Mazowieckim Urzędzie Wojewódzkim. W 2018 roku pełnił funkcję zastępcy prezesa ds. usług wodnych w Państwowym Gospodarstwie Wodnym Wody Polskie. Aktywnie uczestniczy w życiu naukowym: jest członkiem Rady Naukowej Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowego Instytutu Badawczego, zasiadał w Komitecie Gospodarki Wodnej Polskiej Akademii Nauk oraz uczestniczył w pracach warszawskiego oddziału Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Wodnych i Melioracyjnych. Był także członkiem Rady Naukowej Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowego Instytutu Badawczego. Sprawował funkcję redaktora naczelnego czasopisma naukowego „Gospodarka Wodna”.
W pierwszym odcinku drugiego sezonu podcastu „Zdrowa rzeka” gościmy Mateusza Balcerowicza, wiceprezesa Wód Polskich. Rozmawiamy o złożoności zarządzania wodami w Polsce, skupiając się nie tylko na sytuacjach kryzysowych, lecz również na trudnych wyzwaniach, jakie administrator wód napotyka w codziennym planowaniu i monitorowaniu zasobów wodnych.
W rozmowie odnosimy się do aktualnej sytuacji hydrologicznej – wysokich stanów wód na rzekach Polski, zwracając uwagę na stany alarmowe i ostrzegawcze. Przedstawiamy działania administratora wód w tym zakresie, obejmujące m.in. konsultacje z parkami narodowymi czy monitorowanie zbiorników przeciwpowodziowych i analizę ich rezerw powodziowych.
Prezes Balcerowicz wskazuje na potrzebę zrozumienia, że infrastruktura powodziowa nie będzie skuteczna w każdych warunkach. Wskazuje na konieczność zarządzania wodą w skali zlewni podkreślając rolę trzech strategii radzenia sobie z powodziami – ochrona przed powodzią (która jednak bywa zawodna), ale też odsuwanie się od powodzi i nauka życia z powodzią.
Nasz rozmówca odnosi się też do wpływu opadów na rolnictwo, identyfikując lokalne problemy z powodziami oraz wyzwania związane z suszą w różnych regionach kraju.
W trakcie rozmowy dotykamy kwestii związanych z nowym zarządem Wód Polskich, pokazując pozytywne zmiany, które zachodzą w tej firmie. Należą do nich na przykład zalecenia w zakresie stosowania katalogów dobrych praktyk dla prac utrzymaniowych i renaturyzacji wód powierzchniowych* oraz otwarcie na współpracę z organizacjami pozarządowymi.
W kontekście toczącej się dyskusji o tym, pod jaki resort powinny podlegać Wody Polskie, rozmówca podkreśla prośrodowiskowe podejście obecnego kierownictwa Ministerstwa Infrastruktury. Gość rozmowy odnosi się także do współpracy z Ministerstwem Klimatu i Środowiska oraz Instytutem Meteorologii i Gospodarki Wodnej, zwracając uwagę na potrzebę skutecznego rozwiązania problemów środowiskowych.
Podczas wywiadu omawiamy tematy związane z Ramową Dyrektywą Wodną, odnosząc się do konieczności podejmowania m.in. działań renaturyzacyjnych, które poprawią stan rzek. Przyglądamy się też problemowi odprowadzania ścieków i wód przemysłowych do rzek. Rozmówca stawia sprawę jasno: restrykcyjne normy prawa europejskiego muszą być przestrzegane, a kary za jego łamanie surowe i nieuchronne.
Pierwszy odcinek drugiej serii podcastu „Zdrowa rzeka” kończy apel Mateusza Balcerowicza o szacunek do wody. Wiceprezes Wód Polskich podkreśla wartość tego zasobu i konieczność jego zrównoważonego wykorzystywania.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy
*Dotyczy dokumentów:
Katalog dobrych praktyk w zakresie robót hydrotechnicznych i prac utrzymaniowych wraz z ustaleniem zasad ich wdrażania. MGGP, kwiecień 2018 r.
Dobre praktyki utrzymania rzek. WWF Polska, sierpień 2018 r.
Renaturyzacja wód – podręcznik dobrych praktyk renaturyzacji wód powierzchniowych. Multiconsult Polska, kwiecień 2020 r.