S2 E02 Szymon Opryszek – Woda – luksus, którego nie doceniamy
SZYMON OPRYSZEK – niezależny reporter z Krakowa, absolwent Polskiej Szkoły Reportażu i pierwszej edycji Szkoły Ekopoetyki, podejmuje tematy praw człowieka, kryzysu klimatycznego i migracji. Zdobywca prestiżowej nagrody „Pióro Nadziei” Amnesty International 2021 za cykl reportaży „Moja zbrodnia to mój paszport” o drodze śladami migrantów z Bliskiego Wschodu, przez Białoruś aż do Polski (OKO.press). Za ten sam cykl nominowany do m.in. nagrody Grand Press. Współautor książek „Tańczymy już tylko w Zaduszki” i „Wyhoduj sobie wolność”, ostatnio wydał reporterską opowieść o kryzysie wodnym: „Woda. Historia pewnego porwania”. Jako reporter pracował w Afryce, Ameryce Łacińskiej i na Kaukazie. Finalista Konkursu Stypendialnego im. Ryszarda Kapuścińskiego Fundacji „Herodot” (2017) i nominowany do stypendium dziennikarskiego przyznawanego przez jury Nagrody „Newsweeka” im. Teresy Torańskiej (2015). Współautor książek „Tańczymy już tylko w Zaduszki” i „Wyhoduj sobie wolność”, ostatnio wydał reporterską opowieść o kryzysie wodnym: „Woda. Historia pewnego porwania”.
22 marca obchodzimy Światowy Dzień Wody. Na tę okoliczność proponujemy niebanalną rozmowę z Szymonem Opryszkiem, cenionym i wielokrotnie nagradzanym reporterem, który w 2023 roku wydał powieść o kryzysie wodnym pt. „Woda. Historia pewnego porwania”. Rozmowę z Szymonem nagraliśmy w trakcie promocji tej książki.
W tym odcinku podcastu „Zdrowa rzeka” zabieramy słuchaczy w kolejną podróż nad wodę. Zaczynamy od krytycznej oceny stanu polskich wód, zwracając uwagę na potrzebę pilnych działań naprawczych i uświadamiając opóźnienia w ich podejmowaniu w stosunku do krajów Europy Zachodniej.
Nasz gość zauważa, że katastrofa na Odrze w 2022 roku pokazała niewłaściwe traktowanie przez polityków spraw dotyczących ekologii. Skupiają się oni na błahych kwestiach, zaniedbując poważne problemy, takie jak przeciwdziałanie skutkom suszy.
To zagadnienie połączyło Szymona z merytoryczną twórczynią naszego podcastu – Iloną Biedroń. Dziennikarz przeprowadził z nią wywiad, opublikowany w OKO.press
W tym odcinku wielokrotnie nawiązujmy do książki Szymona. W swojej powieści autor opowiada o problemach z wodą w wielu miejscach świata, zaczynając od Meksyku. Przenosi czytelnika pomiędzy krajami, kontynentami, historiami ludzi. Z tych rozmów, obserwacji, badań wynika, że głównie rdzenne plemiona czują się połączone z wodą wiedząc, że woda niesie ze sobą skrajności. Tak też zaczyna się książka Szymona: „Woda to życie i śmierć, obietnica i spełnienie, zachwyt i wstręt, woda to wszystko”.
W swojej reporterskiej książce Szymon odnosi się do własnych doświadczeń i rozmów z ludźmi, którzy z powodu problemów z dostępnością do wody decydują się na odważne czyny.
Analizując kryzys migracyjny na granicy polsko-białoruskiej zwracamy uwagę nie tylko na humanitarny wymiar krytyki polityki migracyjnej, ale też podkreślamy wyraźny związek kryzysu migracyjnego z kryzysem klimatycznym.
Szymon podkreśla, że rzeki są kluczowym elementem historii ludzkości, dają szansę na rozwój, inspirują, ale też są przyczyną zagrożeń. W rozmowie akcentujemy konieczność jasnej debaty o wodzie, używając prostego języka i uświadamiamy słuchaczy jak bardzo niedoceniana jest problematyka dotyczącą dostępu do wody (zwłaszcza dla kobiet), w kontekście Afryki.
Ponieważ rozmawialiśmy jak dziennikarz z dziennikarzem to nie mogło zabraknąć wątku o wyzwaniach, jakie przed naszym zawodem stawia sztuczna inteligencja. Dopóki robot nie zrobi soczystego reportażu i mądrego wywiadu nasz zawód będzie nad nim górą.
Ostatecznie, w tej rozmowie, podkreślamy konieczność szanowania wody i kluczową rolę wody jako elementu życia, który wymaga właściwej ochrony.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy
